Wycieczka do Muzeum Ziemi Sokólskiej - 22 i 24 kwietnia 2009r.

W dniach 22 i 24 kwietnia oraz 6 maja w Muzeum Społecznym Ziemi Sokólskiej gościli uczniowie z Klubu Miłośników Historii z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Sokółce. Opiekunami grupy byli Monika Klim oraz Adam Gil-nauczyciele historii. Podczas trzech spotkań ich uczestnicy mieli niepowtarzalną okazję zasiąść do prawdziwego krosna i przez chwilę poczuć się jak tkacz lub tkaczka. Pracownicy muzeum zapoznali uczniów z historią podlaskiej tkaniny.

"Pasiaki", znane i wytwarzane w Polsce już co najmniej od XI wieku, występowały na znacznym obszarze, obejmującym szeroki pas środkowej części Polski; od Wielkopolski po Podlasie. Służyły przede wszystkim do przykrywania łóżek, stołów, czy wozów; czasem bywały zawieszane na ścianie (kilimy), lub w drzwiach wejściowych. Z możliwościami technicznymi ręcznych krosien ściśle związane było ich wzornictwo. Motywy zdobnicze to przede wszystkim pasy, kraty oraz wzory geometryczne utworzone z różnej wielkości elementów kostkowych. Podstawowymi surowcami służącymi do ich wyrobu były włókna naturalne - len, wełna, w mniejszym stopniu konopie oraz bawełna. Gama kolorystyczna opierała się przez wieki na barwnikach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego aż do pojawienia się barwników syntetycznych.

Ornament "pasiaka" składa się z wielobarwnych wątków, o typowej dla danego regionu kolorystyce i charakterystycznej sekwencji pasów, o zróżnicowanej szerokości. Początkowo wąskie, pojedyncze paski, z czasem rozrosły się w wiązki wielobarwnych prążków o kompozycji symetrycznej lub asymetrycznej, często rozdzielonych szerszymi pasami jednolitego tła. Czasami w szersze pasy wprowadzano dodatkowe motywy zdobnicze w postaci geometrycznych wzorów kostkowych, uzyskanych techniką przetykania lub tkania . Obok tkanin pasiastych występują także kraciaste, znane w wersji lnianej, lniano-bawełnianej, lniano-wełnianej i wełnianej. Kratę na planie kwadratu lub prostokąta tworzą zarówno paseczki pojedyncze, jak i zespoły paseczków symetrycznych bądź asymetrycznych. Na Mazowszu i Podlasiu występowały tkaniny z grubszej wełny, nazywane "dywanami" lub lokalnie "buronkami" (Kurpie), tkane na ogół splotem rządkowym. Były to przeważnie kraty dwubarwne, najczęściej czerwono-zielone.

Charakterystycznym typem tkanin, zwłaszcza dla północno-wschodniej Polski są lniano-bawełniane (bawełna występuje w wątku zdobniczym) narzuty na łóżka (kapy, płachty, lokalnie "radziużki") o geometrycznym ornamencie kostkowym. Z drobnych elementów tworzono większe figury geometryczne: romby, przenikające się koła i elipsy, krzyże, ośmioboki, kwadraty. Są to na ogół tkaniny dwustronne i dwubarwne, najczęściej z kolorowym wątkiem na tle z niebielonego lnu. Tkaniny te pełniły funkcje dekoracyjno-użytkowe (odświętne nakrycia łóżek, stołu, siedzenia na wozie) oraz obrzędowe (wchodziły w skład wiana panny młodej, owijano nimi niemowlę wiezione do chrztu). Przechowywane w kufrze świadczyły o zamożności rodziny.

Trzydniowe warsztaty przybliżyły uczniom proces wytwarzania tradycyjnych tkanin podlaskich nie tylko w teorii, ale zwłaszcza w praktyce, gdyż każdy chętny mógł spróbować swoich sił przy krosnach. Powstający podczas trwania warsztatów dywan będzie wspólnym dziełem uczniów i ich opiekunów .

Zegar bije, czas ucieka".  - Wersal Podlaski. Fara.

2 grudnia 2008 roku, członkowie Klubu Miłośników Historii zwiedzili wystawę w białostockim Ratuszu pt. „Zegar bije, czas ucieka”. Została ona w całości poświęcona upływowi czasu i sposobom jego mierzenia. Można było obejrzeć przykłady zegarów z różnych epok, zasadę ich działania i budowę wewnętrzną. Uczestnicy wycieczki dowiedzieli się również wiele o różnych kalendarzach, obowiązujących na świecie. Zaskoczeniem było, że niektóre eksponaty pochodziły nawet z XVI wieku.

Drugim etapem wycieczki było zwiedzenie białostockiej Fary. Uczniów bardzo zaciekawił fakt, iż pierwotnie miała być ona jedynie dobudówką do istniejącego, barokowego kościółka. Sekrety historii i architektury zdradził uczniom ksiądz proboszcz Henryk Żukowski.

Ostatnim przystankiem na trasie Klubowiczów był Pałac Branickich. Wspaniała barokowa rezydencja hetmana Branickiego jest obecnie siedzibą Uniwersytetu Medycznego i jest otwarta dla zwiedzających niemal cały czas, dzięki temu nie tylko mogliśmy dokładnie obejrzeć wnętrza, ale i skorzystać z wiedzy zawodowego przewodnika, którego tam spotkaliśmy. Niestety zimowa aura nie pozwoliła nam nacieszyć się spacerem po ogrodach w stylu francuskim, ale może w przyszłości nadrobimy i to.

 „Walkiria” i Muzeum Ikon w Supraślu. 26 luty 2009 r.

26 lutego 2009 roku członkowie Klubu Miłośników Historii odbyli wycieczkę do Białegostoku i Supraśla. Pierwszym punktem programu była wizyta w kinie Helios, gdzie obejrzeli film „Walkiria” opowiadający historię zamachu na Adolfa Hitlera z 20 lipca 1944 roku.

Po krótkim czasie wolnym udali się do jedynego w Polsce Muzeum Ikon, które znajduje się w Supraślu. Zgromadzono tam największe zbiory ikon pochodzących z XVIII, XIX oraz XX wieku. Uczniowie mogli zapoznać się z różnymi technikami pisania ikon oraz z materiałami to tego celu wykorzystywanymi. Wyjątkową część wystawy stanowią pozostałości oryginalnych XVI wiecznych fresków uratowanych z ruin cerkwi Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Dzisiaj świątynia jest już odbudowana ku radości miejscowej społeczności i turystów. Element wystawy, z jakim uczniowie nie mieli dotąd styczności, to muzyka cerkiewna i wspaniałe podświetlenie eksponatów. Wszystko to tworzy niezapomniany klimat.